امروزه ماشین ظرفشویی به یکی از پرکاربرد ترین وسایل در منازل و رستوران ها تبدیل شده است. ماشین ظرفشویی یک دستگاه مکانیکی برقی است که برای شستن و تمیز کردن ظرف ها  و وسایل خوردن و آشامیدن به کار می‌رود. از ماشین ظرف‌شویی در رستوران ها و اشپزخانه های  منازل استفاده می‌شود و کمک می کند تا بدون زحمت، حجم بالایی از ظروف را با سرعت بالا بشوییم.

تاریخچه

اختراع ابتدایی‌ترین اشکال ماشین ظرفشویی

این دستگاه، یا بهتر بگوییم شکل اولیه این دستگاه در سال ۱۸۵۰ و توسط خانمی به نام «جوئل هاتون» اختراع شد. تعجب‌آور نیست که مخترع ماشین ظرفشویی یک زن است. امروزه خوشبختانه انجام کارهای خانگی بین زوج تقسیم می‌شود، اما در گذشته چنین نبود. اغلب وظایف خانه بر دوش زنان سنگینی می‌کرد. گاهی هم زنی باهوش و باحوصله مثل خانم هاتون پیدا می‌شد که راهکاری برای ساده‌تر کردن این وظایف بیابد.

دستگاهی که جوئل هاتون اختراع کرد شامل کانال‌هایی چوبی بود که آب از آنها عبور کرده و روی ظروف کثیف ریخته می‌شد. ابتدایی بود، اما تحسین‌برانگیز!

ایده خانم هاتون سالها بعد تکمیل شد. این بار هم بانوی دیگری به نام «جوزف کوکرین» وارد عمل شد و با تقویت ایده خانم هاتون دستگاهی پیشرفته‌تر ساخت. جوزف کوکرین این دستگاه را در نمایشگاه شیکاگو در سال ۱۸۹۳ به نمایش گذاشت.

دستگاه خانم کوکرین پیشرفت‌های چشمگیری نسبت به دستگاه اولیه خانم هاتون داشت. این ماشین شامل دیگ مسی و قفسه بود. ظرف‌ها با چرخاندن موتور دستی با فشار آب گرم و صابون شسته می‌شدند. اما سالها طول کشید تا ماشین ظرفشویی به شکلی که امروزه شاهد آن هستیم ساخته شود.

نخستین ماشین ظرف‌شویی را یک زن ثروتمند به نام جوزفین کاکرن در سال 1888 اختراع کرد و آن را در نمایشگاه جهانیِ شیگاگو در 1893 به نمایش گذاشت.

جوزفین گریس کاکْرِن بانوی مخترع آمریکایی بود که نخستین ماشین ظرفشویی کارا را در سال ۱۸۸۶ اختراع کرد. با اینکه در سال ۱۸۶۵ ماشینی توسط ال ای الکساندر طراحی شده بود، اما طرح ماشین ساخت جوزفین به عنوان پایه‌ای در تولید ماشین‌های ظرف‌شویی خانگی اوایل سده بیستم بکار گرفته‌شد.

شرکت ماشین لباسشویی هلالی کوکران پس از مرگ کاکرن در سال ۱۹۱۳، که برای اولین بار کار تجاری خود را آغاز کرد، از طریق خرید توسط شرکت تولیدی هوبارت، بخشی از KitchenAid شد و در سال ۱۹۴۹، اولین ماشین ظرفشویی KitchenAid بر اساس طرح کاکرن به مردم معرفی شد. در دهه ۱۹۵۰، بیشتر خانوارها به آب گرم دسترسی داشتند که در گذشته محدود شده بود و نگرش‌های فرهنگی در مورد نقش زنان در حال تغییر بود، بنابراین بازار مصرف خانگی ماشین ظرفشویی در دهه ۱۹۵۰ باز شد. کاکرن پس از مرگ به دلیل اختراع ۳۵۵٬۱۳۹ صادر شده در ۲۸ دسامبر ۱۸۸۶ به دلیل اختراع ماشین ظرفشویی، در سال ۲۰۰۶ به تالار مشاهیر ملی مخترعان معرفی شد.

ایدهٔ اختراع ماشین ظرف‌شویی زمانی به ذهن جوزفین رسید که او متوجه شد بسیاری از ظروف چینی آن‌ها توسط خدمتکاران در شستشوی دستی لب‌پر شده بودند. بنابراین ماشین خود را طراحی کرد که از یک چرخ تسمه‌دار درون دیگ بخار مسی تشکیل‌شده بود. او شرکت خود را نیز تأسیس کرد. ماشین ظرف‌شویی او در سال ۱۸۹۳ در نمایشگاه جهانی شیکاگو برنده جایزه شد و به رستوران‌ها و هتل‌ها فروخته شد. اگرچه آن ماشین‌ها به دلیل بزرگ بودن و نیاز به آب داغ زیاد برای خانه‌ها مناسب نبودند، اما طرح آن‌ها پایهٔ نخستین ماشین‌های ظرفشویی بود.

پیشرفت ساختار ماشین ظرفشویی

اولین ماشین ظرفشویی که شکل و شمایل آن به آنچه امروز می‌بینیم شباهت داشت، در سال ۱۹۲۴ ساخته شد. اما به دلیل نبودن سیستم لوله‌کشی، کارکرد پیچیده‌ای داشت و فقط افراد ثروتمند جامعه توانایی خرید آن را داشتند. بعد از جنگ جهانی دوم و در اوایل دهه پنجاه میلادی، سیستم لوله‌کشی پیشرفت کرد و امکان طراحی و ساخت انواع لوازم خانگی با سیستم لوله‌کشی فراهم شد.

طرح‌ها به مرور تنوع و پیشرفت کردند و حدود دهه هفتاد، ماشین ظرفشویی بین مردم رواج بیشتری پیدا کرد. تعداد زیادی از افراد توانایی خرید این وسیله را پیدا کردند. امکانات ماشین ظرفشویی مدرن، مثل سینی‌های شستشو و فیلترها و اسپری‌های چرخان و مراحل دقیق شستشو، این وسیله را به وسیله‌ای محبوب بین لوازم خانگی تبدیل کرد که توانسته باری از دوش افراد پرمشغله بردارد. امروز کمتر صاحب‌خانه‌ای را می‌بینیم که یک مدل از این دستگاه را در آشپزخانه‌اش نداشته باشد.

تولید اولین ماشین ظرفشویی در ایران

همانطور که گفتیم ماشین ظرفشویی در برندها و مدل‌های مختلفی در بازار وجود دارد. اما جالب است بدانید که این وسیله حالا در ایران هم تولید می‌شود. گروه صنعتی «پاکشوما» اولین ماشین ظرفشویی را در سال ۱۳۹۹ وارد بازار کرد. کارشناسان این شرکت با اختصاص بودجه شش میلیون و پانصدهزار دلاری، بعد از حدود یک سال موفق شدند اولین ماشین ظرفشویی ایرانی را تولید و به بازار عرضه کنند.

در تولید اولین ماشین ظرفشویی ساخت ایران، سعی شده تمامی فاکتورهای مهم در نظر گرفته شود و دستگاهی تمام و کمال به مشتریان عرضه شود. از جمله عوامل و شاخصه‌های ماشین ظرفشویی تولیدی پاکشوما می‌توان به این موارد اشاره کرد:

1-کم سر و صدا بودن دستگاه

2-شستشو با نصف ظرفیت ماشین

3-تنوع برنامه‌های شستشو

4-استفاده از کمترین حجم آب در شستشو

5-صفحه نمایشگر بزرگ

6-شستشوی ۱۶۸ ظرف در ۳۰ دقیقه

شرکت صنعتی پاکشوما برای گرامیداشت نخستین مخترع ماشین ظرفشویی، نام جوزفین را بر سری جدید دستگاه‌های تولیدی خود گذاشت. این شرکت تا کنون سری‌های مختلفی از این دستگاه را روانه بازار کرده است.